Przewodność wody demineralizowanej – normy branżowe
Przewodność wody jest to zdolność do przewodzenia prądu elektrycznego. Przewodność jest skróconą nazwą – pełna nazwa brzmi przewodnictwo elektrolityczne. Przewodność jest odwrotnością równie często używanego terminu czyli rezystywności. Wszystkie substancje posiadają przewodnictwo na pewnym określonym poziomie. W zależności od wartości przewodności materiały dzielą się na przewodniki i izolatory. Przewodność wody demineralizowanej jest na bardzo niskim poziomie co pozwala na jej stosowanie w miejscach gdzie wymagana jest duża rezystywność. Typowo woda demineralizowana posiada przewodność poniżej 5 µS/cm jednak może też mieć przewodność poniżej 1 µS/cm. Przewodność wody demineralizowanej można w łatwy sposób zmierzyć za pomocą konduktometru elektronicznego. Dostępne są urządzenia do pomiaru wyłącznie wody ultraczystej dzięki czemu pomiar jest bardzo precyzyjny. Należy dodać, że przewodność silnie zależy od temperatury wody. Zgodnie z normami przewodność wody demineralizowanej podaje się dla temperatury 25°C. Mierniki elektroniczne potrafią skompensować pomiar i podać wynik dla tej temperatury.
Normy przewodności wody destylowanej
Norma PN-EN ISO 3696:1999
Nie ma jednej konkretnej normy definiującej parametry wody demineralizowanej. Parametry definiujące parametry wody oczyszczonej lub ultraczystej występują w kilku normach dotyczących różnych branż. Wodę stosowaną w laboratoriach definiuje norma PN-EN-ISO 3696:1999. Norma ta określa trzy stopnie czystości wody stosowanej w laboratoriach do analizy produktów nieorganicznych.
Parametr |
Typ 1 |
Typ 2 |
Typ 3 |
przewodność [µS/cm] dla temperatury 25°C |
<0.1 |
<1 |
<5 |
wartość pH dla temperatury 25°C |
brak oznaczenia |
brak oznaczenia |
5.0-7.0 |
utlenialność (O₂) [mg/l] |
brak oznaczenia |
<0.08 |
<0.4 |
Absorpcja przy dł.254 nm i grubości warstwy absorbującej 1 cm |
<0.001 |
<0.01 |
brak oznaczenia |
pozostałość po odparowaniu w temp 110°C mg/kg |
brak oznaczenia |
<1 |
<2 |
zawartość krzemionki mg/l |
<0.01 |
<0.02 |
brak oznaczenia |
Norma PN-EN 12952-12:2006
Kolejną normą opisującą wodę oczyszczoną jest norma PN-EN 12952-12:2006 – która opisuje wymagania dotyczące wody stosowanej w kotłach wodnorurkowych.
Woda podawana do kotłów jest często poddawana korekcji chemicznej. Korekta może przyczynić się do
- zmniejszenia korozji przez optymalizację pH
- stabilizacji twardości i zapobiegania odkładania się kamienia kotłowego
- stymulacji tworzenia się warstwy magnetytu lub innych tlenkowych warstw ochronnych
- chemicznego usuwania tlenu
- powstania specjalnych warstw o działaniu zabezpieczającym na skutek tworzenia błon na powierzchniach metalicznych
Do korekcji używa się takich środków jak wodorotlenek sodu i potasu, fosforan sodu, siarczyn sodu, amoniak czy hydrazynę
Wartości maksymalnego dopuszczalnego stężenia różnych zanieczyszczeń są zawarte w poniższej tabeli
Woda kotłowa do kotłów parowych stosujących: | Woda kotłowa do kotłów wodnych wysoko temperaturowych | |||||||||
Parametr | jedn. | wodę zasilającą zawierającą rozpuszczone sole | wodę demineralizowaną o przewodności kwasowej <0.2 µS/cm | |||||||
Przewodność właściwa >30 µS/cm | Przewodność właściwa < 30µS/cm | Alkalizacja wody kotłowej za pomocą stałych środków alkalizujących | Korekcja za pomocą środków lotnych (AVT) | |||||||
Ciśnienie robocze | bar | >0.5 do 20 | >20 do 40 | >40 do 60 | >0.5 do 60 | >60 do 100 | < 100 | >100 | cały zakres | cały zakres |
Wygląd | – | przejrzysta, bez stałej piany | ||||||||
Przewodność właściwa do 25 °C | µS/cm | Patrz rysunek 1 | Patrz rysunek 2 | <100 | <30 | – | <1500 | |||
Przewodność kwasowa w temp. 25 °C -bez dawkowania fosforanów -z dawkowaniemfosforanów |
µS/cm | – | – | – | – | – | <50 |
<30 <40 |
<5 | – |
Wartość pH w temperaturze 25°C | – | 10.5-12.0 | 10.5-11.8 | 10.3-11.5 | 10.0-11.0 | 9.8-10.5 | 95.-10.5 | 9.3-9.7 | >8.0 | 9.0-115 |
Zasadowść | mmol/l | 1-15 | 1-10 | 0.5-5 | 0.1-1.0 | 0.1-0.3 | 0.05-0.3 | – | – | <5 |
Zawartość krzemionki (SiO2) | mg/l | patrz rysunki poniżej | ||||||||
Fosforany (PO4) | mg/l | 10-20 | 8-15 | 8-15 | 5-10 | <6 | <6 | <3 | – | – |
Rysunek 5.1 – Maksymalna dopuszczalna przewodność właściwa wody kotłowej w zależności od ciśnienia. Przewodność właściwa wody zasilającej >30 µS/cm
Rysunek 5.2 – Maksymalna dopuszczalna przewodność wody właściwa wody kotłowej w zależności od ciśnienia. Przewodność właściwa wody zasilającej < 30 µS/cm
Aby zapewnić odpowiednie warunki chemiczne należy przeprowadzać okresową kontrolę parametrów jakościowych wody demineralizowanej. Są to takie parametry jak przewodność właściwa, przewodność kwasowa, wartość pH, twardość czy zawartość tlenu. Częstotliwość badań określa wytwórca pieca. Próbki z systemu kotłowego należy pobierać zgodnie z normą ISO 5667-1 a przygotować i postępować z nimi zgodnie z normą ISO 5667-3.
Parametry wody należy sprawdzać zgodnie z normami:
Pojemność kwasowa |
EN ISO 9963-1 |
Przewodność elektryczna |
ISO 7888 / PN-EN 27888 |
Miedź |
ISO 8288 |
Żelazo |
ISO 6332 |
Tlen |
ISO 5814 |
pH |
ISO 10523 |
Fosforany |
ISO 6878 |
Potas |
ISO 9964-2 |
Sód |
ISO 9964-1 |
TOC |
ISO 8245 |
Całkowita twardość Ca+Mg |
ISO 6059 |
Norma VGB-M 407
Norma VGB-M 407 stawia wodzie demineralizowanej bardzo wysokie wymagania. Dotyczy wody do bardzo precyzyjnych prac laboratoryjnych. Wodę demineralizowaną ultra czystą można osiągnąć poprzez kilkukrotną demineralizację i dejonizację za pomocą np. mieszanego złoża jonowymiennego.
Parametr |
Jednostka |
Normalna wartość podczas pracy |
Wartość gwarantowana |
Wygląd |
|
Czysta, bezbarwna, bezwonna |
|
Przewodność przy 25°C |
µS/cm |
0,06 |
0,08 |
Żelazo (Fe) |
µg/L |
5 |
5 |
Miedź (Cu) |
µg/L |
< 1 |
<3 |
Krzem (SiO2) |
µg/L |
5 |
<10 |
Sód (Na) |
µg/L |
2 |
<5 |
Substancje organiczne |
mg/L |
0,2 |
0,2 |
pH |
pH |
7-8 |
7-8 |
Wolny dwutlenek węgla |
|
|
Poniżej granicy oznaczalności |